Tăng sắc tố, thâm nám làm sao để điều trị phù hợp, ít biến chứng nhất?
Tretinoin, Hydroquinone hay những hợp chất thay thế mới là giải pháp?
Quan điểm sai lầm của mọi người khi điều trị nám là dùng Hydroquinone thời gian dài & đi laser liên tục mà da chưa đến đúng được giai đoạn trong khi chống nắng chính là chìa khóa của vấn đề. Các bạn hãy cùng theo dõi nhé
Trước hết chúng ta hiểu về cơ chế như sau:
1. HQ sẽ ức chế hắc sắc tố nhưng chỉ khi bạn còn dùng sản phẩm. Khi còn dùng da còn đẹp trắng hồng mơn mởn. Ngừng dùng dù có chất nào vào cũng không thể đẹp bằng -> da sẽ không đẹp như HQ
2. Có 2 cách bắn laser phổ biến là bắn vào tế bào sắc tố -> tế bào sắc tố bị bắn nhỏ -> đại thực bào hấp thụ. Cách thứ 2 là như làm peel nông trên bề mặt của da -> bong sừng -> giảm nám bề mặt.
=> Cả (1) và (2) không thể dùng liên tục, lâu dài và chỉ có tác động ngắn hạn. Lâu dài, cả 2 phương pháp đều ẩn chứa tác dụng phụ cao bao gồm:
a)Tăng sắc tố sau viêm: Các vết sắc tố trở nặng và cách giải quyết cực kỳ phức tạp nhưng ít nhất còn đường chữa trị
b) Mất sắc tố: Thường gây ra do laser nhiều hơn, đặc biệt có những chỗ cho bạn đi laser hằng ngày thì cứ chuẩn bị tinh thần rủi ro cao. Đó là chưa nói đến nguồn gốc máy.
c)Nám xanh: Chủ yếu do dùng HQ dài, dày, liên tục. Đăc biệt hay gặp trên da người Châu Á.
3 biến chứng trên được y khoa thế giới và quốc tế ghi nhận và đi vào sử sách. Đây cũng là lý do HQ bị cấm dưới dạng mỹ phẩm bình thường mà cần dùng dưới sự tư vấn của bác sĩ. Tuy nhiên, bác sĩ nào cũng là một sự lựa chọn vì nhiều bác sĩ hiện nay không phải chỉ ở Việt Nam mà cả thế giới cũng lúng túng trước biến chứng của bệnh nhân và thường phải gửi đến các bác sĩ có kinh nghiệm cao hơn
Nói vậy HQ và laser là sai trái? Không hề!!! Biết dùng đúng và phối hợp đúng thì HQ và Laser là 2 mũi tên sắc nhọn giúp bạn giải quyết sắc tố nhưng phải chú ý:
– Lựa chọn HQ có nhiều tính năng mới hơn là HQ truyền thống chỉ lăm le làm da bạn viêm nhiều. HQ thế hệ mới phác đồ mới giảm tải vấn đề của HQ truyền thống. Chi tiết mình sẽ viết vào bài sau
-Lựa chọn máy Laser xịn: Giá máy khoảng 500-700tr/ Hàn Quốc và $80,0000 với Âu Mỹ. Máy rửa mặt thì bạn mua TQ được vì công nghệ rung khá phổ biến chứ laser lạng quạng là biến chứng. Không phải nơi nào cũng sẵn sàng đầu tư mà đôi khi dùng máy chất lượng thấp 200-300tr thì phải phụ thuộc rất nhiều vào tay nghề (again) bác sĩ
I. ĐIỀU TRỊ CỦA ĐIỀU TRỊ
Chính là bảo vệ. Trong các phác đồ và guidline toàn thế giới. Trao đổi với các bác sĩ da liễu nổi tiếng lúc khép màn hội nghị, không bị brands chi phối, bọn mình đều đồng thuận bảo vệ mới là con đường lâu dài. Nếu đọc kỹ trong các hướng dẫn chuyên ngành cho bác sĩ, bạn cũng thấy điều này được ghi rất rõ.
Đây chính là chìa khóa để khi bảo vệ tốt, da cắt đứt được tác nhân gây nám, sắc tố => Điều trị bằng HQ hay Laser sẽ có đáp ứng tốt và hoàn thành nhiệm vụ của chúng trong thời gian ngắn.
Bảo vệ đúng sẽ có 3 con đường
1. Trang điểm: Điều trị nám đúng không bao giờ hết 100% mà chỉ có thể giảm tải 80-90% trong đường dài đã là rất tốt. Nếu bạn cứ ám ảnh cố dùng HQ để đạt được kết quả tốt hơn => phản tác dụng. Thay vì vậy, dùng makeup che phủ nhẹ như hướng dẫn sau
a. Dưỡng + nền + chống nắng: Vừa có độ làm đều màu da nhẹ (tone xám) vừa bổ sung một vài chất ức chế sắc tố non hydroquinone, non-arbutin và dưỡng không nhờn để không gây phản ứng mạnh, viêm trên da vì điều chúng ta cần ở bước này chính là làm sao cho da khỏe -> sáng nhẹ đều màu, không phụ thuộc vào hydroquinone hoặc nhóm họ hydroquinone như arbutin. Bạn có thể xem hình để hiểu rõ hơn về một kem điều trị vừa phải, lại có tác dụng tạo màu và chống nắng
b. Concealer: Mạnh dạn đề cử các bạn thanh stick Cle De Peau. Đẹp và rất tự nhiên cho những khuyết điểm nhỏ. Bạn có thể dùng trước, hoặc dùng sau cùng khi đã dùng chống nắng được 2 phút. Lớp nền dưỡng và chống nắng đã ổn định để có hiệu quả cao nhất. Bạn cũng có thể bỏ qua nếu da đã đẹp rồi
II. Kem chống nắng:
Kem chống nắng phải đảm bảo các yếu sau:
a. Chống tia UV tốt
i. UVB: độ dài bước sóng 290-320nm: B là viết tắt của burning – cháy da được thể hiện bằng SPF bảo vệ. Đây là nhóm khá cơ bản nên gần như kem chống nắng nào cũng làm được. Các bạn không cần quan tâm quá nhiều mà nên nhìn xuống 2 mục dưới
ii. UVA2: độ dài bước sóng 320-340nm
iii. UVA1: độ dài bước sóng 340-400 nm
A viết tắt cho Aging – Lão Hóa. Đáng sợ hơn cháy da rất nhiều. Kem chống nắng thế hệ cũ chỉ chặn UVB thì không nên dùng. Kem chống nắng mới hơn thường chặn được 1 phần UVA, cụ thể chỉ hoạt động với UVA2 mà bỏ sót UVA1. Vấn đề này gặp chủ yếu ở nhóm kem chống nắng từ Mỹ. Đây cũng là lý do vì sao điều trị Tretinoin, Hydroquinone xong nám lại càng quay lại thậm chí dữ dội hơn xưa rất nhiều. Bạn đừng bị đánh lừa bởi chữ broad spectrum – phổ rộng – cụm này không bao gồm hiệu quả chống UVA1 như mình đã đề cập đâu nhé
Kem chống nắng thế hệ mới sẽ chặn cả UVB, UVA1, UV2 toàn diện hơn cho bạn rất nhiều. Chủ yếu chúng sẽ đến từ Châu Âu là chính.
Cách duy nhất để check độ bảo vệ là bạn phải đọc thành phần và có data bổ sung từ hãng. Khi bảng thành phần đầy đủ, thường kem chống nắng sẽ có độ bảo vệ PPD cao hơn 18 – trong khi kem chống nắng Mỹ sẽ khoảng 10-15 là hết cỡ trừ một số trường hợp đặc biệt thì khá là hiếm thấy khó tìm. Ở Việt Nam đến giờ vẫn gần như không có. Cụ thể hơn mình sẽ phân tích và review kem chống nắng tiêu biểu cho độ bảo vệ tốt là Martiderm Proteos SPF 50+ có bảng thành phần như sau:
Ethylhexyl methoxycinnamate: Chống UVB tốt, với đỉnh hấp thụ cao trảo dài xuyên suốt 290-320nm, đỉnh hấp thụ là 310nm.
Ethylhexyl Salicylate: Chống UVB tốt, tạo khả năng chống nước cho sản phẩm. Đây là lý do vì sao bạn dùng sản phẩm sẽ thấy ít trôi khi gặp mồ hôi hơn những loại chống nắng khác
Homosalate: Chại Chống UVB nên không có gì để bàn nữa
Ethylhexyl triazone: Chất chống UVB hiệu quả nhất hiện nay chưa được lưu hành tại Mỹ nhưng đã được chấp nhận ở các nước Châu Âu chỉ với nồng độ thấp đồng thời giúp kháng nước cho sản phẩm.
Polymethyl Metacrylate & bis-ethylhexyloxyphenol methoxyphenyl triazine: Chống UVB, UVA 2 tốt và lấn sân nhẹ qua UVA1 với đỉnh hấp thụ 310 cho UVB và 340 cho UVA ngoài ra em có nhiệm vụ quan trọng với bạn key bên dưới:
Avobenzone: chống UVA1 gần như nhất trong các nhóm chất bảo vệ. Kem chống nắng có Avobenzone sẽ đảm bảo độ bảo vệ xịn mịn cho bạn. Tuy nhiên, Avobenzone rất dễ suy thoái và giảm tác dụng nên sẽ phối với một số chất. Ở đây là Polymethyl Metacrylate và bis-ethylhexyloxyphenol methoxyphenyl triazine
Với dàn chống UVB, UVA2, UVA1 tớ dò được thông tin chống nắng như sau: SPF thực: 65(chỉ được label là 50+ theo luật EU) – PPD 28. Mình hài lòng với SPF em này nhưng nhìn dàn thành phần thì expect PPD phải cao hơn kìa. Thôi có nhiêu xài nhiêu, ít ra hơn dàn kem chống nắng Mỹ 15.6 thì cũng tạm yên tâm.
b. Độ thẩm mỹ & đủ lượng chống nắng: Điểm này cũng quan trọng không kém, vì để đạt được độ bảo vệ cần thiệt kem chống nắng phải được apply lượng đủ lớn là 2mg/ cm2. Lượng này quy đổi ra lượng bôi mặt dao động từ”
0.7-1ml/ mặt (không gồm cổ)/ lần sử dụng
Lượng này đồng nghĩa một chai kem chống nắng 30ml phải hết trong vòng 1-1.5 tháng – vốn là điều impossible với đa số các kem chống nắng hiện vì quá nhờn rít. Đặc biệt PPD và SPF càng cao, tỷ lệ bí da, rít, nhờn càng tăng cao => đồng nghĩa với bị mụn.
Vậy một kem chông nắng tốt không phải chỉ bảo vệ tốt khỏi UVB, UVA1, UVA2 mà còn phải đủ tính thẩm mỹ để apply lên da không bị nhờn và bí. Và vì sao trong nguyên list các kem chống nắng có UVA tốt mình lại chọn Martiderm làm ví dụ.
Đây là kem chống nắng rất thoáng, dễ chịu, không bị trắng bệch mà nhẹ nhàng tự nhiên. Bạn có thể thoải mái dùng lượng 0.7-1ml cho mặt mà vẫn hài lòng về thẩm mỹ. Thậm chí khá dễ dàng khi trang điểm là khác.
c. Bổ sung chống các tia IR, HEV: Đây là điểm cuối cùng bạn cần quan tâm vì so với các tia UVB, UVA1, UVA2 thì 2 tia IR và HEV có tác động nhất định vào da. Tuy nhiên phải nhớ UVA1, UVA2 luôn là kẻ thù đáng quan tâm nhất, HEV và IR là phụ trợ. Một kem chống nắng dù có nói chống tất cà các tia trên đời nhưng nhờn rít và chống UVA kém thì bạn cũng không nên sử dụng.
III. Đường Uống
Ngay cả kem chống nắng tốt nhất cũng để lọt tia. Nôm na kem chống nắng như tấm vải, dệt kỹ thế nào cũng còn chỗ bị hổng. Dĩ nhiên là không cao nhưng vẫn để tác động vào da. Vậy tốt nhất ta nên chặn những phần còn sót. Và càng tiếp xúc ánh nắng nhiều, càng nhạy cảm với ánh nắng, bạn sẽ càng thấy da bị ảnh hưởng. Ví dụ
SPF 50: lọc 98% tia UVB -> tỷ lệ lọt 2% tia
SPF 65: lọc 98.46% tia UVB> tỷ lệ lọt 1.53% tia
Như vậy SPF 65 bảo vệ da tốt hơn 23.5% so với SPF 50. Cường độ bạn tiếp xúc với ánh nắng càng cao, tác động bạn nhận vào càng lớn. Ví dụ, ngồi trong nhà và ngoài trời, đi biển, leo núi so với văn phòng.
Các tia UVB, UVA2, UVA1, HEV và IR bị lọt sẽ tác động lên tế bào da, gây phản ứng oxy hóa tổn hại tế bào đặc biệt làm tăng sinh men MMP1 – một men gây thoái hóa collagen của da. Vậy việc uống viên chống nắng có tác động nhất định trong việc giảm tác động của tia UVs từ bên ngoài cũng như bên gốc tự do bên trong cơ thể sinh ra. Tuy nhiên, chúng không có tác động thay thế cho kem chống nắng bạn nhé nên gọi đúng tên phải là viên chống oxy hóa 
.
Một vấn đê quan trọng khi dùng viên chống nắng là nên tổng hợp sẵn vitamin D do nếu tuân thủ việc chống nắng từ đầu bài đến giờ, chắc chắn bạn sẽ bị thiếu Vitamin D. D là Vitamin quan trọng điều tiết hệ miễn dịch của cơ thể nên chúng ta không thể để thiếu được. Do đó mình cũng chuyển viên chống nắng có chất chống oxy hóa và cả Vitamin D luôn cho gọn. Viên này cũng chứa Kẽm và Vitamin A, C nên đặc biệt tốt cho các bạn da dầu mụn.
Có rất nhiều viên chống oxy hóa ngoài thị trường, mình chỉ tin vào những nhãn hàng/ nhà cung cấp nguyên liệu có độ dày nghiên cứu. Như bạn thấy, rất mất thời gian để phát triển một hợp chất vì vậy đừng thỏa hiệp với những thứ nguồn gốc không rõ ràng nhé.
Love,
Cá Vàng
cavangwearsnoprada 